Puas muaj tseeb tias qhov no yog PANORAMA ntawm VIETNAMESE SOCIETY mus rau thaum pib ntawm lub xyoo pua no?

Hits: 355

Asso. Prof. HUNG, NGUYEN MANH

Cov Sijhawm Dhau Los

a. Thaum mus tawm tsam nrog peb lub tebchaws cov keeb kwm thiab rov qab mus rau qub
dynasties txij thaum 18th caug xyoo thiab ua ntej, peb tuaj yeem nrhiav cov ntaub ntawv sau ntawv thiab suav cov ntawv sau ua cov ntaub ntawv rau qhov tseeb, txheej xwm kev nom tswv ...
     Tab sis nws yuav nyuaj heev rau peb kom nrhiav tau ob peb daim duab piav qhia, ob peb cov duab kos uas tuaj yeem pab peb thiab cov tiam tom ntej kom paub cov duab nyob hauv peb lub zej zog hauv txhua lub sijhawm keeb kwm.

b. Hmoov zoo, mus rau thaum pib ntawm lub xyoo pua no, peb tau muaj cov ntaub ntawv ntawm lub teb chaws cov ntaub ntawv muaj ntau txhiab tus ntoo thom khwm kos duab, ua rau muaj kev siv tawm uas tuaj yeem tawm teeb rau cov teeb meem uas tib neeg sau txog teeb meem xws li keeb kwm yav dhau los, cov xwm txheej hauv keeb kwm, thiab lwm tus neeg xws li kev ua kom zoo nkauj, kws ua yeeb yam, kws tshawb fawb txog kab lis kev cai pej xeem ... txhua tus yuav tsum paub. Tab sis ntawm no, dab tsi peb tseem tuaj yeem pom los ntawm ib haiv neeg uas tsis muaj tshwm sim hauv peb lub sijhawm lawm? Peb muaj peev xwm skim ntawm lub panorama ntawm lub Hmoob nyab laj mus rau thaum pib ntawm lub xyoo pua 20, thawj lub sijhawm hloov ntawm keeb kwm niaj hnub thiab keeb kwm tiam no.

TXOJ HAUJ LWM TXOJ HAUJ LWM ntsig txog cov SKETCHES thiab cov phiaj xwm pov thawj lawv khaws cia

a. Qhov no yog txheej pob ntawm cov duab kos uas raws li peb cov txheeb cais muaj 4577 pej xeem-duab (1), 2529 nrog lawv nrog tus txiv neej thiab toj roob hauv pes, thiab 1049 ntawm cov 2529 daim duab qhia cov poj niam ntsej muag; raws li cov seem 2048 tha xim, lawv cov cuab yeej tsim khoom thiab cov khoom siv ntau lawm.

b. Lub teeb khaws cia ntawm lub Cov Tsev Teev Ntawv Hauv Tebchaws Hanoi muaj 7 ntim uas tsis yog khi thiab coj tus lej cim ntawm kab HG18 - yav tas los cov teeb no tau muab khaws cia hauv qab cov lej ntawm qhov chaws G5 ntawm lub Cov Tsev Teev Ntawv Nruab Nrab Hanoi - Lub tsev qiv ntawv no nws muaj nws microfilmed rau hauv Plaub Hlis Ntuj 1979, raws li tus lej cim SN / 805 nrog ib lub sijhawm ntev 40 meters 70 centimeters.
    Lwm qhov teeb tsa yog khaws cia ua cov ntaub ntawv khaws cia ntawm Cov Tuam Tsev Kawm Txuj Ci Tshwj Xeeb ntawm lub nroog Ho Chi Minh - lub tsev qiv ntawv qub qub uas yog ib feem ntawm lub Chaw ua haujlwm ntawm Fabkis Resident Superior lub tsev qiv ntawv - nyob rau hauv tus lej tus lej 10511 - cov teeb no tau microfilmed rau zaum ob hauv xyoo 1975, thiab tau muab khi ua ob lub ntim.
    Keeb xeeb, tib lub teeb uas muaj li ntawd lub sijhawm 10 ntim, tau tsim los ntawm microfilmed Archaeology lub koom haum raws tus lej VAPNHY thaum Lub Tsib Hlis 24, 1962 (2) ntawm Alpha zaj duab xis Enterprise nyob rau hauv qub SaigonCov. Txawm li cas los xij, qhov microfilm tsis muaj nplooj ntawv 94 thiab muaj nplooj 95 ua ob npaug (vim yog cov txuj ci kho mob).

c. Kuj tseem muaj qhov txawv ntawm qhov ntim 120 ntawm nplooj ntawv nplooj, khaws cia raws li tus lej code HE18a, uas tau microfilmed nyob rau hauv tus lej code SN / 495 nrog qhov ntev ntawm 5m5, thiab uas muaj lub ntsej muag foob. Tsev qiv ntawv Indochina Central ntawm qhov twg tuaj yeem pom tus lej xov tooj 17924.
    Nov yog lub teeb uas tau khaws cia ua yog chaw khaws cia ntawm Cov Tsev Teev Ntawv Hauv Tebchaws HanoiCov. Qhov tsim nyog tau saib xyuas yog qhov tseeb uas nyob rau ntawm kaum sab xis ntawm thawj nplooj ntawv, qhia txog kev mob siab los ntawm H. OGER tus kheej sau, sau phau ntawv rau Tus Thawj Kav Tebchaws General ALBERT SARRAUT uas nyeem raws li hauv qab no: “Fwm nws hais rau tus tswv xeev General Albert Sarraut them kuv cov nuj nqis ntawm kev ua tsaug rau koj qhov kev mob siab rau vis-aø-vis kuv ua haujlwm ntawm kev tshawb fawb (3). Lub nroog Vinh, Lub Peb Hlis…, 1912. Henri Oger".

d. Peb tsis tau muaj sijhawm los pom txog nws los ntawm lwm qhov chaw, tshwj xeeb hauv Paris, tab sis, hauv kev lag luam french, xibfwb PIERRE HUARD (4) tau muaj kev lees paub raws li hauv qab no:
     "Qhov haujlwm no tau tshaj tawm nyob hauv Nyab Laj tsis tau ua raws li cov txheej txheem tso cai khaws tseg, yog li ntawd, txawm tias tsis muaj ib daim ntawv luam tawm los ntawm Lub Tsev Qiv Ntawv hauv Tebchaws Paris. Txawm li cas los xij, ua tsaug rau kev nkag siab zoo ntawm Nyab Laj cov tub ceev xwm (ntawm yav dhau los Saigon), Kuv tau txais ib daim ntawv theej luam los ntawm daim qauv tseem ceeb nyob rau hauv txoj cai naj npawb 10511 ntawm Lub Tsev Qiv Ntawv ntawm Cochinchinese Resident Superior's Office.
    cov "École Française d'Extrême-Orient”Kuj muaj ib daim ntawv ua tsaug rau kev pab ntawm tus Cov Kev Pab Thau Cov Duab - Central Department ntawm Cov Ntaub Ntawv hais txog lub National Center rau Kev Tshawb Fawb Txog Kev Tshawb Fawb (CNRS) ”.

    H. OGER kev ua haujlwm tau txua ntoo thiab tau txiav cov duab ntoo me me uas tom qab ntawm luam tawm ntawm cov ntawv loj ntawm cov txhuv (65 x 42cm); nws 700 nplooj ntawv tau teeb tsa tsis muaj kab ke thiab tsis xwm yeem, txhua nplooj ntawv muaj txog 6 daim duab, qee ntawm qee tus yog suav nrog cov nuj nqis Roman, nrog cov lus dab neeg hauv Suav cov cim, tab sis txhua ntawm lawv yog cov tsis tuaj yeem npaj. Tus naj npawb ntawm cov ntawv luam tawm yog tsis tshua muaj
txwv: tsuas yog 15 teev thiab ib qho khib ntim. Txhua lub teeb tau khi rau hauv 7, 8, lossis 10 qhov quav. Lub sijhawm tam sim no, tsuas muaj ob pawg thiab ib qho khib txawv ntawm Nyab Laj (5).

… Hloov kho tshiab…

CEEB TOOM:
(1) Peb tau tshem tawm cov ntawv luam theej tawm thiab cov uas qhia qhov ntsuas me me uas tsis tuaj yeem pom meej meej.
(2) a. Peb kawm tau hais tias Mr. PHAN HUY THUY, tus kws tshawb fawb txog kev coj noj coj ua thiab yog tus thawj coj ntawm pab pawg Archaeological lub koom haum, tau them sai sai rau cov kev teeb duab kos duab thiab tau xa cov microfilm mus rau Tebchaws Meskas (txog xyoo 1972) kom nws tau tsim ua ob peb lwm daim qauv. Tab sis, raws li tus nqi dhau heev, nws
txhob txwm xa cov ntawv ntawd mus rau txhua lub tsev kawm tshaj lij thiab cov tsev kawm ua duab zoo tsis yog qhov tseeb. Tom qab ntawv, Tus Van Hanh Tsev Kawm Ntawv tau siv cov microfilm hais los tsim ua cov duab me me xa mus rau cov kws tshaj lij sab hauv thiab txawv teb chaws. Tus kws tshawb fawb NGUYEN DON tau kov nrog qhov microfilm no thaum ntxov.
b. Nyob hauv Paris, cov kws tshawb nrhiav zoo xws li Mr. HOANG XUAN HAN, NGUYEN TRAN HUAN, thiab PIERRE HUARD tej zaum muaj cov microfilm aforesaid.
(3) Monsieur le Gouverneur Général SARRAUT en hommage respectueux pour le bienveillant intérêt qu'il veut bien apporter à mes études. Vinh le… Mars 1912. Henri Oger.
(4) PIERRE HUARD: Tus Fabkis txoj Orientalist, tus nrog ua ke nrog Orientalist MAURICE DURAND ntawm txoj haujlwm zoo uas muaj npe "Kev kawm txog Nyab Laj (Connaissance du Nyablaj teb) ”, Luam tawm xyoo 1954 hauv Hanoi. HAIV VAJ - Le pionnier de la thev naus laus zis vietnamienne (Cov tho kev nyob rau nyab laj tev naus laus zis) - HENRI OGER - BEFEO - TL VII 1970, nplooj 215,217.
(5) Peb tau ntsib nrog cov ob txheej ntawm ob lub tsev qiv ntawv zoo: Cov Tsev Nyeem Ntawv Hauv Tebchaws Hanoi (nyob rau hauv 1985) Thiab Saigon National Library (nyob rau hauv 1962)). Lub sijhawm kawg no tseem khaws cia ua cov ntaub ntawv khaws cia ntawm Cov Tsev Kawm Ntawv Phaj Siab General Science hauv Ho Chi Minh nroog (Peb tau pom nws dua nyob rau xyoo 1984).

PAJ MUAS TU THU
06 / 2020

(Xyuas 1,088 lub sij hawm, 1 mus ntsib niaj hnub no)