Lub zej zog BA NA ntawm 54 haiv neeg nyob Nyab Laj

Hits: 744

   BA NA muaj cov pej xeem ntawm ntau dua 90,259 cov neeg nyob nrog cov pab pawg hauv zos sib txawv hu ua Rau-lo, Gio-loj (Y-lawm), Ro-ngao, Krem, Roh, Kon Kde, Alacong, Kpangcong thiab Bo-namCov. Lawv nyob hauv Kon Tum1 xeev thiab sab hnub poob ntawm Binh Dinh2 thiab Phu Yen3 Lub xeevCov. BA NA cov lus yog nyob rau ntawm Mon-Khmer kwm lus tsev neeg.

  BA-NA ua neej nyob tsuas yog ua qoob-loo-nplua mias ntawm cov nplej, kev pabcuam khoom noj khoom haus-cov qoob loo, zaub, txiv hmab txiv ntoo, kab tsib thiab paj rwb rau cov ntaub npuag. Tam sim no, qee cov BA NA cov zej zog kuj cog kas fes thiab lwm cov qoob loo kev lag luam. Sib nrug los ntawm kev ua liaj ua teb, BA NA rov qab nyuj, nqaij qaib, npua thiab tshis. Yuav luag txhua lub zos muaj forges. Hauv qee thaj chaw, BA NA tuaj yeem ua cov lauj kaub ua tau yooj yim. Cov poj niam ntaub ntaub ua rau lawv tsev neeg hnav khaub ncaws thaum tus txiv neej ua pob tawb thiab xaws ntaub. Sij hawm dhau los, lawv tau siv cov tsiaj me uas lawv tau them rau khoom xws li co, co, pob tawb ntawm cov nplej, cov npua, cov lauj kaub tooj, cov tais, cov nruas thiab twm.

  BA-NA nyob hauv tsev-ntawm-tus-stilts. Sij hawm dhau los, cov tsev ntev tau nrov thiab haum rau cov tsev neeg txheeb. Tam sim no BA NA tsev neeg nyiam nyob hauv cov tsev me me. Hauv txhua lub tsev, muaj lub tsev sib sau hu ua rang uas sawv tawm rau nws qhov siab thiab qhov zoo nkauj, nws yog lub zos lub hauv paus chaw uas cov txwj laus thiab cov neeg hauv zej zog raug npaj, ua yeeb yam, thiab cov qhua tau txais tos. Nov kuj yog qhov chaw rau cov tub hluas uas tsis tau sib yuav pw thaum hmo ntuj.

   Raws li kev coj ua matrimonial, BA-NA cov tub hluas thiab poj niam nyiam txoj kev ywj pheej hauv kev xaiv lawv tus khub lub neej. Kev sib yuav tau ua raws li kev coj ua. Nkawm niam txiv hluas nyob ua ob qho chaw hauv ob qho tib si ob qho chaw uas muaj ob lub tsev neeg. Tom qab yug thawj tus menyuam, lawv raug tso cai los tsim lawv tsev neeg nuclear. Cov menyuam yaus yeej ib txwm raug ua siab zoo thiab saib xyuas dua. Cov kwvtij zej zog ib txwm tsis muab tib lub npe. Yog tias cov tib neeg uas tuav tib lub npe sib ntsib, lawv yuav tsa ib qho kev ua kab ke rau ntawm qhov tsis muaj chaw thiab txhais tau qhov xwm txheej raws hnub nyoog.

   BA NA cov me nyuam muaj cai sib npaug ntawm qub txeeg qub teg. Txhua tus tswvcuab ntawm ib tse neeg nyob rau hauv kev sib luag thiab sib raug zoo.

   BA-NA venerate cov dab uas cuam tshuam nrog tib neeg tsiaj. Txhua tus ntsuj plig muaj lub npe tsim nyog mus tom qab lub npe hu ua boc (Mr.) los yog da (Ms.)). Hauv lawv lub tswv yim, tus neeg tuag hloov mus rau hauv tus ntsuj plig, thawj zaug tus ntsuj plig tseem nyob hauv lub toj ntxas hauv zos, tom qab ntawd nws los rau ntawm thaj av ntawm cov poj koob yawm txwv tom qabntxa tso tseg”Kab ke. Cov kab ke no yog kawg nkaus rau kev tuag rau tus tuag.

  Lub BA NA muaj qhov muaj nqis ntawm kev sau ntawv thiab kev coj noj coj ua suav nrog suav cov neeg ua npoj ua yeeb yam thiab ua kev lom zem thaum ua yeeb yam thiab ua kev ntseeg.

  Seev suab paj nruag muaj ntau yam sib txawv, xws li cov khoom hauv lub nruas muaj ntau yam ua ke, t'rung xylophone, kwv, klong muab, ko-nl, khinh khung goong hlua zithers thiab to tsis, avong thiab to -tib suab raj. Lub cim aesthetic thawj ntawm BA NA yog qhia nyob rau hauv lawv cov ntoo zoo nkauj ntoo-txiav ntoo ntawm lawv cov tsev sib tham thiab hauv qhov ntxa-tsev.

BaNa'cong chieng festival - Holylandvietnamstudies.com
BaNa'cong chieng Festival Hauv Kontum (Source: Thong Tan Xa Nyab Laj teb)

KOJ NTXIV:
◊  Kev Sib Koom Tes ntawm 54 ETHNIC GROUPS hauv Nyab Laj - Tshooj 1.
◊ ntawv nyab laj (vi-VersiGoo): CONG DONG 54 Dan toc Viet Nam - Phan 1.
◊ ntawv nyab laj (vi-VersiGoo):: Nguoi BA NA trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Lwm yam

PAJ MUAS TU THU
06 / 2020

LUS CIM:
* : Cov pejxeem cov lus qhia hauv tsab xov xwm no raug hloov kho raws li Lub Xya Hli 1, 2003 cov lus txheeb cais ntawm Cov Nyab Laj Pawg Neeg Saib Xyuas rau Haiv Neeg Me.
1 :… Hloov tshiab…

CEEB TOOM:
Qhov Chaw & Cov Duab:  54 Haiv Neeg Nyob Nyab Laj Teb, Tus tshaj tawm cov thiv tank, 2008.
◊ Tag nrho cov ntawv sau thiab cov ntawv qaij tau teeb tsa los ntawm Tu Tu Thu - thanhdiavietnamhoc.com

(Xyuas 1,997 lub sij hawm, 1 mus ntsib niaj hnub no)